Wat is dat precies, Leading the Momentum? In dit drieluik geef ik op hoofdlijnen een hint van inspiratie waar het over kan gaan voor jou. Dit eerste deel gaat over in verbinding zijn met je intentie en er wordt een stukje theorie gegeven. Het tweede deel gaat over hoe leading the momentum eruit kan zien in verbinding met jouw omgeving. Het derde deel tenslotte gaat over vasthouden aan jouw bedoeling zodat dat wat wil ontstaan ook daadwerkelijk kan ontstaan.
Deel 1: De intentie van de changemaker
Om persoonlijk leiderschap te kunnen nemen, is verbinding met jezelf de basis. Het lijkt zo’n simpele vraag ‘wie ben ik?’ Vaak is dit ook de eerste vraag in een loopbaancoachingstraject gericht op ‘wie ben ik, wat kan ik en wat wil ik’. Allerlei patronen, situaties en gewoontes kunnen ons afleiden van wie we in essentie zijn en hoe we daar betekenis aan willen geven met onze acties van alledag. Als je de buitenkant, het ego, het ideaalbeeld dat je hebt laten ontstaan op basis van verwachtingen, los kan laten en weer echt kan ervaren wie je bent, biedt dat een krachtig kompas op jouw leiderschapsreis.
In het boek Momentum worden Scharmer en Kaufer aangehaald. Zij benoemen drie dimensies in de reis van ego naar eco: een betere relatie tot anderen, tot het systeem als geheel en tot jezelf. Dit vereist een continu onderzoekende open geest. Scharmer, bekend van de Theory U en Presencing technieken om in contact te komen met deze innerlijke bron van waaruit de intentie voortkomt, beweert iets opvallends: het succes van changemakers hangt niet af van wat ze doen of hoe ze het doen, het heeft alles te maken met de intentie van waaruit ze handelen. Ik noem dit het innerlijk kompas. De combinatie van het aanvoelen van de toekomstige mogelijkheid (sensing) en het met aandacht zijn in het nu (present), stelt ons in staat het hoogste toekomstige potentieel te verwezenlijken. Het is in feite handelen vanuit de latente aanwezigheid van dat wat manifest wil worden.
Een inspirerend stukje theorie dat hierop aansluit, is dat van de Three Levels of Reality, ofwel drie niveaus van realiteit, van Amy en Arnold Mindell. Het helpt bij bewustwording en het vergroten van sociale intelligentie voor jezelf en in organisaties. De theorie is gebaseerd op een multidimensionale kijk op de natuur. De drie verschillende niveaus van onze ervaring en perceptie, die samen onze ervaring van de werkelijkheid vormen, worden het Consensus Reality level (consensus realiteit niveau), het Dream level (droomniveau) en het Sentient Essence level (gevoelsessentie niveau) genoemd. Het gevoelsessentie niveau wordt uitgelegd als een nog niet manifest, latent aanwezige energie waaruit dromen kunnen ontstaan. Vanuit deze dromen manifesteert zich de werkelijke realiteit die we ervaren.
Dit sluit aan bij de gedachte dat wij onze toekomst vormgeven als we vanuit de essentie van ons innerlijk kompas leiderschap nemen. Dan creëren we met onze keuzes dat wat wil ontstaan. Hier begint Leading the Momentum. Met jouw keuzes van vandaag creëer je de wereld van morgen.
In de afbeelding is zichtbaar dat van onderaf dat wat latent aanwezig via het droomniveau realiteit kan worden. Onze intentie en gevoel van purpose op dit diepste gevoelsessentie niveau wordt vertaald in dromen, plannen en acties op het droomniveau die uiteindelijk de realiteit van alledag vormgeven. In dit drieluik ga ik in op hoe dit globaal werkt in de praktijk. Maar eerst een kort stukje uitleg.
Consensus realiteitsniveau Het niveau van onze ervaringen die meetbaar zijn en gedeeld kunnen worden. Aspecten van de werkelijkheid waarover we consensus kunnen bereiken.
Droomniveau Het niveau van dromen kan je herkennen door het verkennen van dromen, diepe gevoelens, onuitgesproken waarheden, ʻdubbeleʼ of onbedoelde lichaamssignalen. Geschiedenis, visioenen en gebeurtenissen over generaties heen zijn belangrijk op dit niveau.
Gevoelsessentie niveau Het niveau van essentie kun je herkennen door te letten op voorgevoelens die later naar voren komen als beelden en ideeën. Let bijvoorbeeld op de sfeer van een groep of relatie.
Deze drie niveaus worden gebruikt in procesgerichte psychologie, ook wel processwork genoemd. De procesgerichte psychologie betrekt alle ervaringsniveaus. Het ziet alle niveaus als even belangrijk. Amy Mindell legt het als volgt uit:
“Processwork is gebaseerd op het idee dat processen hun eigen inherente wijsheid bevatten. Zelfs de meest hardnekkige relatieproblemen of lichamelijke ervaringen bevatten veel betekenis en wijsheid, verborgen in wat anders ondraaglijke gebeurtenissen zouden lijken. Om de details van een bepaalde ervaring te ontvouwen, is het belangrijk om onze dagelijkse benadering van ervaringen op te merken, evenals de dromerige of onbekende achtergrondaspecten van die gebeurtenissen waarvan we ons niet helemaal bewust zijn. Alleen wanneer alle aspecten van een ervaring met bewustzijn worden ontvouwd, komt de wijsheid die in de ervaring is ingebed, het meest volledig tot uiting.”
Deze wijsheid die naar voren komt na een ervaring zien we heel concreet bij mensen die over hun grenzen zijn gegaan. Wanneer het lichaam ze terugfluit, bijvoorbeeld met een burn-out of ander fysiek trauma. Dan start vaak de reis naar binnen: Wie ben ik? Wat heeft me hier gebracht? Hoe kom ik hier weer uit? Het lichaam dwingt de persoon weer terug ʻop het juiste padʼ. Vaak is een verandering van leefstijl nodig of andere keuzes, misschien minder keuzes. Het gaat om beter voelen wat klopt, maar ook wat niet klopt. Meer ʻneeʼ durven zeggen. De wijsheid komt naar boven na de ervaring dat de grens was bereikt. Dit mechanisme hebben we als mens tot onze beschikking. Helaas maken we er vaak pas gebruik van als het heel hard en vaak pijnlijk op de deur bonst.
Om als changemaker leiderschap over het momentum te nemen is het in eerste instantie dus van belang om in verbinding met je eigen essentie te staan. Tijdens het programma ‘Leading the Momentum’ ga je jouw intentie herkennen vanuit het gevoelsessentie niveau om van daaruit jouw droom te gaan leven zodat het zich in de alledaagse realiteit ontvouwd.
In deel 2 van dit drieluik ga ik in op het herkennen van het momentum en in verbinding met anderen betekenis kunnen geven aan jouw purpose en dat van de organisatie waar je onderdeel van wil zijn.
Wil je meer weten over deze theorie, de leider als dromer en hoe dit er in de praktijk uit kan zien? In het boek Momentum wordt hier uitgebreid op ingegaan.